Ôn tập Ngữ văn 9 - Chuyên đề Nghị luận xã hội

 Q2 ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI ÔN THI VÀO LỚP 10
 STT Các chủ đề
 1 Ý nghĩa của tình mẫu tử 
 2 Tình cảm và thái độ cần có của con cái đối với cha mẹ
 3 Vai trò của gia đình
 4 Trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình
 5 Ý nghĩa của tình yêu thương
 6 Ý nghĩa của tình bạn
 7 Làm thế nào để có một tình bạn đẹp?
 8 Vai trò của quê hương
 9 Sức mạnh của lòng yêu nước.
 10 Tình cảm và trách nhiệm cần có đối với quê hương đất nước.
 11 Vai trò của người thầy.
 12 Ý nghĩa của lòng biết ơn
 13 Ý nghĩa của lối sống giản dị
 14 Vai trò của lòng kiên trì sự nhẫn nại.
 15 Ý nghĩa của sự tự tin
 16 Vai trò của tự lập.
 17 Ý nghĩa của tự trọng
 18 Ý nghĩa của sự hi sinh
 1 39 Ý nghĩa trong hành động cứu người của anh Nguyễn Ngọc Mạnh
40 Bài hát Quốc ca thế nào cho đúng?
41 Sử dụng điện thoại thông minh như thế nào cho hợp lý?
42 Tác hại của hiện tượng sống ảo.
43 Mối quan hệ giữa thầy cô và học sinh trong xã hội ngày nay.
44 Tác hại của bệnh vô cảm.
45 Tác hại của hiện tượng nghiện Facebook
46 Thực trạng văn hoá đọc ở giới trẻ.
47 Thái độ và tình cảm cần có với mẹ thiên nhiên
48 Tác hại của giấu dốt
49 Giá trị của thời gian.
50 Làm thế nào để không lãng phí thời gian?
51 Cách ứng xử cần có đối với những người bất hạnh
52 Sức mạnh của tình yêu thương trong cuộc chiến chống Covif 19
53 Sức mạnh của tri thức
54 Làm thế nào để tu dưỡng, rèn luyện vẻ đẹp tâm hồn
55 Ý nghĩa của những đóng góp thầm lặng
56 Vẻ đẹp của lối sống không có sự đố kị
57 Ý nghĩa của những khát vọng sống cao đẹp
58 Ý nghĩa của lòng tốt
 3 1.Ý NGHĨA CỦA TÌNH MẪU TỬ
Đề bài: Bernard Shaw đã từng nói: “Vũ trụ có nhiều kì quan, nhưng kì quan đẹp 
nhất là trái tim người mẹ.”.Từ câu nói trên, em hãy viết một đoạn văn trình bày suy 
nghĩ về ý nghĩa của tình mẫu tử với cuộc đời mỗi con người.
Gợi ý:
*Mở đoạn: Giới thiệu câu nói để dẫn dắt vào vấn đề nghị luận (ý nghĩa của tình mẫu tử)
*Thân đoạn: Nêu ý nghĩa của tình mẫu tử + dẫn chứng
 - Trong cuộc đời có nhiều tình cảm cao đẹp nhưng thiêng liêng và cao cả hơn cả chính 
là tình mẫu tử. 
- Tình mẹ là tình cảm đầu tiên của mỗi con người. Sau chín tháng mười ngày mang nặng 
đẻ đau, giây phút được nghe đứa con bé bỏng cất tiếng khóc chào đời là giây phút hạnh 
phúc nhất của người mẹ. Và tình cảm ấy sẽ theo con đi đến hết cuộc đời
 - Hơn thế tình mẹ là tình cảm vừa có yếu tố máu thịt vừa mang tinh thần cao cả. Đứa 
 con là hạt máu cắt đôi của mẹ.
 - Mẹ là người đã sinh ra con, mang nặng đẻ đau chín tháng mười ngày để cho con có 
 hình hài, dáng đứng. Công đức sinh thành của mẹ không gì sánh bằng. 
 - Mẹ không quản bao vất vả, nắng mưa đã nuôi dưỡng, chăm sóc con thành người. 
 Dòng sữa ngọt ngào, lời ru của mẹ đã nuôi dưỡng con cả về vật chất và tinh thần. Lúc 
 con ốm, con đau, mẹ lo lắng, chăm sóc đêm ngày, lúc con ngoan ngoãn, lớn khôn, mẹ 
 sung sướng, tự hào. Mỗi bước trưởng thành của con mẹ thêm vất vả, gian nan.
 - Mẹ chính là người thầy, người cô đầu tiên trong cuộc đời con, mẹ dạy bảo con bài 
 học làm người, uốn nắn con từng lời ăn tiếng nói, chỉ bảo con từng điều hay, lẽ phải.
 - Ngay cả trên bước đường đời con có vấp ngã, thất bại, buồn đau thì không ai khác, 
 mẹ chính là điểm tựa bình yên nhất, là chỗ dựa tinh thần vững chắc nhất cho con, che 
 chở, bảo vệ con, tiếp thêm cho con sức mạnh. 
 – Thử hình dung, nếu một ngày không còn mẹ trên đường đời, chắc chắn đó sẽ là ngày 
 buồn thảm nhất, chắc chắn đứa con sẽ là người bất hạnh nhất bởi sẽ không còn mẹ để 
 được lo lắng, yêu thương, dạy bảo, chăm sóc. 
* D/C: Có biết bao câu chuyện cảm động về tình mẹ. Người mẹ trong câu chuyện 
“Người mẹ một mắt”, đã hi sinh chính con mắt của mình để “con được nhìn thế giới ”. 
thật cảm động biết bao. - Câu chuyện về người mẹ Nhật Bản đã dùng cả tấm thân 
mình che chở con trong trận động đất lịch sử khiến ai trong chúng ta cũng phải xúc 
động. Dòng chữ cuối cùng người mẹ để lại trên chiếc điện thoại“Nếu con có thể sống, 
con phải nhớ rằng mẹ luôn yêu con” mãi là bức thông điệp về tình mẫu tử thiêng liêng, 
bất diệt. 
*Kết đoạn: Khẳng định lại vấn đề + Rút ra bài học
- Khẳng định lại vấn đề: Ý nghĩa to lớn của tình mẫu tử
- Bài học:
+ Trân trọng tình mẫu tử, hiếu thảo với cha mẹ
+ Liên hệ: Là học sinh, tuổi nhỏ làm việc nhỏ, ngay từ bây giờ, hãy chăm ngoan, học 
giỏi, vâng lời ông bà cha mẹ thầy cô. Đó là cách thiết thực nhất để thể hiện chữ hiếu, 
đạo làm con. 
. 
Đoạn tham khảo:
Bernard Shaw - một nhà viết kịch, nhà phê bình, nhà chính trị và nhà hoạt động chính 
trị người Ireland đã từng nói: “Vũ trụ có nhiều kì quan, nhưng kì quan đẹp nhất là trái 
 5 lúc ta ngoan ngoãn, lớn khôn, mẹ cha tự hào, sung sướng. Mỗi bước trưởng thành của 
 chúng ta đều có những tháng này gian nan vất vả của cha mẹ. 
 + Cha mẹ chính là người thầy, người cô đầu tiên trong cuộc đời ta, dạy bảo ta bài học 
 làm người, uốn nắn cho chúng ta từng lời ăn tiếng nói, chỉ bảo cho ta từng điều hay, lẽ 
 phải.
 + Ngay cả trên bước đường đời chúng ta có vấp ngã, thất bại, buồn đau thì không ai 
 khác, mẹ cha chính là điểm tựa bình yên nhất, là chỗ dựa tinh thần vững chắc nhất .
 + Nếu không yêu thương cha mẹ, đến một ngày nào đó, cha mẹ không còn, chắc chắn 
 chúng ta sẽ cảm thấy vô cùng day dứt và ân hận.
 - Tình yêu thương cha mẹ phải được cụ thể hóa bằng hành động: Chăm sóc, phụng 
 dưỡng khi cha mẹ ốm đau, giúp đỡ công việc khi cha mẹ vất vả
 - Hơn cả là phải sống cho thật tốt bởi đó là cách tốt nhất để báo hiếu với cha mẹ
* D/C: Có biết bao câu chuyện cảm động về tình cảm của con cái dành cho cha mẹ. Đó 
là một Chử Đồng Tử nhường chiếc khố cuối cùng để khâm niệm cho cha, là Thúy Kiều 
sẵn sàng bán mình để cứu cha. Tất cả đều rất đáng trân trọng.
*Kết đoạn: Liên hệ bản thân
- Là học sinh, tuổi nhỏ làm việc nhỏ, ngay từ bây giờ, hãy chăm ngoan, học giỏi, vâng 
lời ông bà cha mẹ thầy cô. Đó là cách thiết thực nhất để thể hiện chữ hiếu, đạo làm con. 
Đoạn văn tham khảo:
 Bernard Shaw - một nhà viết kịch, nhà phê bình và nhà hoạt động chính trị 
người Ireland đã từng nói: “Vũ trụ có nhiều kì quan, nhưng kì quan đẹp nhất là trái 
tim người mẹ”. Chỉ với một phép so sánh, Bernad Shaw đã thức tỉnh mỗi chúng ta về 
những tình cảm và thái độ cần có đối với cha mẹ. Trước hết, Chúng ta cần biết ơn, 
yêu thương và trân trọng cha mẹ bởi họ là người đã sinh ra ta để cho ta được có mặt 
trên cuộc đời này, không ai khác chính cha mẹ đã đem đến cho ta sự sống. Hơn thế nữa 
cha mẹ đã không quản bao vất vả, nắng mưa đã nuôi dưỡng, chăm sóc con thành người. 
Dòng sữa ngọt ngào, lời ru của mẹ, tình cảm ấm áp của cha đã nuôi dưỡng ta cả về vật 
chất và tinh thần. Lúc chúng ta ốm đau. Cha mẹ đã lo lắng, chăm sóc đêm ngày, lúc ta 
ngoan ngoãn, lớn khôn, mẹ cha tự hào, sung sướng. Mỗi bước trưởng thành của chúng 
ta đều có những tháng này gian nan vất vả của cha mẹ. Cha mẹ chính là người thầy, 
người cô đầu tiên trong cuộc đời ta, dạy bảo ta bài học làm người, uốn nắn cho chúng ta 
từng lời ăn tiếng nói, chỉ bảo cho ta từng điều hay, lẽ phải. Ngay cả trên bước đường 
đời chúng ta có vấp ngã, thất bại, buồn đau thì không ai khác, mẹ cha chính là điểm tựa 
bình yên nhất, là chỗ dựa tinh thần vững chắc nhất .Bạn thử nghĩ mà xem nếu chúng ta 
không yêu thương cha mẹ thì đến một ngày nào đó khi cha mẹ không còn, chắc chắn 
chúng ta sẽ cảm thấy vô cùng day dứt và ân hận. Tuy nhiên yêu thương thôi chưa đủ, 
tình yêu thương cha mẹ phải được cụ thể hóa bằng hành động. Chúng ta cần phải chăm 
sóc, phụng dưỡng khi cha mẹ ốm đau, giúp đỡ công việc khi cha mẹ vất vả. Và hơn cả là 
phải sống cho thật tốt bởi đó là cách tốt nhất để báo hiếu với cha mẹ. Có biết bao câu 
chuyện cảm động về tình cảm của con cái dành cho cha mẹ. Đó là một Chử Đồng Tử 
nhường chiếc khố cuối cùng để khâm niệm cho cha, là hình ảnh Thúy Kiều sẵn sàng bán 
thân mình để cứu cha , tất cả đều rất đáng trân trọng. Hiểu được trách nhiệm, tình cảm 
và thái độ cần có với cha mẹ, là học sinh, tuổi nhỏ làm việc nhỏ, ngay từ bây giờ, chúng 
ta hãy chăm ngoan, học giỏi, vâng lời ông bà, cha mẹ, thầy cô bởi là cách thiết thực nhất 
để thể hiện chữ hiếu, đạo làm con. 
 7 dưỡng của mỗi con người, lời dặn dò, lời dạy dỗ từ gia đình sẽ theo con người suốt hành 
trình dài và rộng để không bạc lòng, không vấp ngã. Hơn nữa trong cuộc sống mỗi con 
người không tránh khỏi những tai ương bất trắc, khi đó gia đình chính là bến đỗ bình an 
vô điều kiện, là chốn nương náu cuối cùng giúp con người vượt qua giông bão cuộc đời, 
là nơi ta trở về khi đã chồn chân, mỏi gối. Gia đình là tế bào của xã hôi, có xây dựng gia 
đình hạnh phúc, mới có thể tạo nên một xã hội tốt đẹp. Nói về vai trò của gia đình, ta lại 
nhớ đến nhân vật Nhĩ trong tác phẩm “Bến quê” của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Nhĩ 
quá nửa đời người phiêu dạt, đến khi nằm trên giường bệnh mới nhận ra điều giản dị và 
thiêng liêng nhất là gia đình và người vợ tần tảo với những đứa con ngoan chính là bến 
đỗ bình an nhất, là điểm tựa cho anh những ngày cuối cùng của cuộc đời. Hay một nhân 
vật trong bộ phim nổi tiếng “Người phán xử” cũng đã từng nói “Gia đình là thứ tồn tại 
duy nhất. Những cái khác, có hay không có, không quan trọng”. Có thể nói rằng, gia 
đình là điều không thể thiếu trong cuộc đời mỗi con người. Ý thức được vai trò của gia 
đình, chúng ta phải ra sức gìn giữ, bảo vệ gia đình. Tuy nhiên cũng cần chú ý rằng, yêu 
gia đình là hoàn toàn đúng nhưng điều đó không có nghĩa là bao che cho những người 
thân làm việc sai trái với chuẩn mực và pháp luật. Và khi còn là học sinh, với tư cách là 
một thành viên trong gia đình, chúng ta cần giữ gìn gia đình hạnh phúc, phải chăm 
ngoan học giỏi, hiếu kính với ông bà cha mẹ, anh em phải yêu thương hòa thuận có như 
thế gia đình mới ấm êm, hạnh phúc.
. 
 4.TRÁCH NHIỆM CỦA MỖI NGƯỜI VỚI GIA ĐÌNH
 Đề bài: Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về trách nhiệm của mỗi 
người trong việc xây dựng gia đình.
Gợi ý: 
*Mở đoạn: Giới thiệu khái quát về vai trò của gia đình từ đó dẫn dắt đến vấn đề 
nghị luận ( trách nhiệm của mỗi người với gia đình)
*Thân đoạn: Trình bày cụ thể trách nhiệm của mỗi người với gia đình
- Phải biết trân trọng gia đình của mình bởi gia đình có vai trò rất quan trọng với 
cuộc đời mỗi con người.
+ Mỗi con người sinh ra, lớn lên, trưởng thành đều có sự giáo dục từ truyền thống gia 
đình. 
+ Trong chiếc nôi gia đình, chúng ta được sống trong tình mẫu tử, tình phụ tử, tình anh 
chị em ruột thịt, từ khi lớn lên đến lúc trưởng thành ta lại nhận được sự đùm bọc, che 
chở, yêu thương từ gia đình. Và cũng từ đó, chúng ta được dạy dỗ, giáo dục nên người .
- Gia đình là cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người, lời dặn dò, lời dạy dỗ từ gia đình 
sẽ theo con người suốt hành trình dài và rộng để không bạc lòng, không vấp ngã.
+ Hơn nữa trong cuộc sống mỗi con người không tránh khỏi những tai ương bất trắc, khi 
đó gia đình chính là bến đỗ bình an vô điều kiện, là chốn nương náu cuối cùng giúp con 
người vượt qua giông bão cuộc đời, là nơi ta trở về khi đã chồn chân mỏi gối
+ Gia đình là tế bào của xã hôi, có xây dựng gia đình hạnh phúc, mới có thể tạo nên 
một xã hội tốt đẹp. 
- Biết yêu thương, tôn trọng các thành viên khác trong gia đình (con cháu phải kính 
trọng, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, thờ kính tổ tiên; vợ chồng thủy chung, yêu thương; 
anh chị em đoàn kết quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau...)
 9