Giáo án Chuyên đề dạy thêm Ngữ văn 6 (Cánh diều) - Luyện tập viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện

 Ngày soạn:
Ngày giảng: 
 Bài 15- Tiết 46-47-48
LUYỆN TẬP VIẾT BÀI VĂN THUYẾT MINH THUẬT LẠI MỘT SỰ KIỆN
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 
Củng cố cách làm một bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện (một sinh hoạt văn 
hoá) đã từng tham gia, từng được chứng kiến hoặc được đọc, xem, nghe qua sách 
báo, truyền hình, truyền thanh.
2. Về năng lực:
- Biết thuyết minh một sự kiện (một sinh hoạt văn hóa) ở ngôi thứ nhất.
- Bước đầu biết viết văn bản thông tin thuật lại một sự kiện (một sinh hoạt văn hoá) 
đã từng tham gia, từng được chứng kiến hoặc được đọc, xem, nghe qua sách báo, 
truyền hình, truyền thanh.
- Biết tập trung vào diễn biến sự việc đã xảy ra.
3. Về phẩm chất:
- Yêu nước, tự hào về lịch sử và truyền thống văn hóa của dân tộc, có khát vọng 
cống hiến vì những giá trị cộng đồng.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: Hệ thống kiến thức và bài tập
2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn lại kiến thức đã học theo hướng dẫn của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ: Xen kẽ trong giờ. Đó là những phương pháp + Là: từ thường được dùng trong phương pháp định nghĩa
nào? 2. PP liệt kê.
HS trả lời: Có 6 phương pháp + PP liệt kê là: kể ra lần lượt các đặc điểm, tính 
thuyết minh: PP nêu định chấtcủa sự vật theo một trình tự nào đó.
nghĩa, giải thích, PP liệt kê, + Vai trò: Giúp người đọc hiểu sâu sắc, toàn diện và có ấn 
Pp nêu ví dụ, PP dùng số tượng về nội dung được thuyết minh.
liệu, PP so sánh, PP phân 3. PP nêu ví dụ.
loại, phân tích. + PP nêu ví dụ là: Dẫn ra những ví dụ cụ thể để người đọc 
GV nhấn mạnh: Phương tin vào nội dung thuyết minh.
pháp thuyết minh là cách + Vai trò: Các ví dụ có thể có tác dụng thuyết phục người 
thức người viết sử dụng đọc, khiến người đọc tin.
trong bài văn thuyết minh. 4. PP dùng số liệu.
Khi làm bài văn thuyết minh, + PP dùng số liệu là: Dùng các số liệu chính xác để khẳng 
cần biết vận dụng linh hoạt định độ tin cậy cao của các tri thức được cung cấp.
các phương pháp thuyết + Tác dụng: làm cho người đọc tin vào nội dung thuyết 
minh để bài làm có sức minh.
thuyết phục và sâu sắc hơn. 5. PP so sánh.
 + PP so sánh là: đối chiếu hai đối tượng cùng loại nhằm 
 làm nổi bật các đặc điểm, tính chất của đối tượng cần 
 thuyết minh.
 + Vai trò: làm nổi bật đặc điểm của đối tượng thuyết minh
 6. PP phân loại, phân tích.
 + PP phân tích là chia nhỏ đối tượng ra để xem xét, còn 
 phân loại là chia đối tượng vốn có nhiếu cá thể thành từng 
 loại theo tiêu chí.
 + Tác dụng: Giúp cho người đọc hiểu dần từng mặt của 
 đối tượng một cách có hệ thống, cơ sở để hiểu đối tượng 
 một cách đầy đủ, toàn diện.
 IV. Yêu cầu đối với bài văn thuyết minh về một sự 
 kiện ( một sinh hoạt văn hóa)
 - Xác định rõ người tường thuật tham gia hay chứng kiến 
 sự kiện và sử dụng ngôi tường thuật phù hợp (Sử dụng 
 ngôi kể thứ nhất: xưng “tôi” hoặc “chúng tôi”) + Những nhân vật tham gia sự kiện.
 + Các hoạt động chính trong sự kiện ; đặc điểm, diễn biến 
 của từng hoạt động.
 + Hoạt động để lại ấn tượng sâu sắc nhất 
 - Kết bài: Nêu ý nghĩa của sự kiện và cảm nghĩ của người 
 viết
 • 2. Viết bài
 • 3. Chỉnh sửa bài viết
 • VI.Luyện tập
Đề bài 1: Em hãy thuyết minh về một lễ hội/một sự kiện văn hóa để lại trong 
em nhiều ấn tượng đẹp đẽ nhất.
- GV tháo gỡ bằng cách đặt thêm câu hỏi phụ:Em biết những ngày lễ lớn nào ở 
nước ta ? Trong những ngày lễ đó thì ngày nào thường được tổ chức thành lễ hội? 
Em hãy nêu tên lễ hội đó? Lễ hội đó thường diễn ra ở ở đâu? Vào thời điểm nào? 
Diễn ra như thế nào?
Dàn ý thuyết minh về lễ hội đền Hùng 
 Lễ hội đền Hùng là lễ hội truyền thống lớn nhất của dân tộc Việt Nam, để ghi 
nhớ công ơn dựng nước của 18 vị vua Hùng. 
I. Mở bài: 
- Giới thiệu về lễ hội đền Hùng, dẫn dắt vào đề bài.
- Hướng dẫn làm bài Cứ hàng năm, những người con dân tộc Việt luôn hướng 
về quê hương Phú Thọ thân yêu dịp 10/3 âm lịch để tưởng nhớ công ơn của các 
vua Hùng khi có công to lớn trong việc dựng nước và giữ nước từ hàng nghìn năm 
trước. Đây cũng là dịp mà lễ hội Đền Hùng- một trong những lễ hội lớn nhất của 
nước ta diễn ra và dù có đi đâu, ở đâu 
con cháu Việt Nam đều muốn đến đây để thể hiện lòng biết ơn của mình.
II. Thân bài:
1. Lịch sử lễ hội
- Đây là lễ hội đã có từ lâu đời - Hướng dẫn làm bài Lễ hội đền Hùng là một lễ hội lớn, là một trong những nét 
đẹp truyền thống của dân tộc ta, niềm tự hào với nguồn gốc con rồng cháu tiên. 
Đây cũng là một cơ hội để chúng ta bày tỏ lòng thành kính biết ơn đối với công lao 
của 18 đời vua Hùng. Chúng ta- những thế hệ sau phài có trách nhiệm gìn giữ nét 
đẹp truyền thống này, gìn giữ cội nguồn của chúng ta.
Đề bài 2: Thuyết minh về lễ hội Gióng
 DÀN Ý CHI TIẾT
I. MỞ BÀI
- Một lễ hội tôn giáo của làng Phù Đổng.
- Nét đẹp truyền thống của người dân nước Nam.
II. THÂN BÀI
1. Nguồn gốc, xuất xứ
Xuất phát từ truyền thuyết Thánh Gióng.
2. Đặc điểm
- Hội làng Phù Đổng hàng năm diễn ra ngày 9 tháng Tư âm lịch.
- Các làng trong tổng đều đến tế, tất cả đến trăm người của họ các làng mặc áo 
thụng xanh, đội mũ đen, đi hia đề trắng. Họ đứng thành hàng hai bên, tay cầm hốt 
ngả.
- Chủ tế đi từng bước nhịp nhàng hai tay chấp lại nâng cao chén rượu, có hai trợ tế 
đi theo, đến quỳ trước một trong các cửa của hậu cung.
-Nhạc hạ thấp dần gần như không nghe thấy nữa. Bỗng vang lên một tiếng ầm ầm 
và hai cánh cửa hậu cung bỗng nhiên hé mở ra. Bên trong tối om, bỗng hiện ra một 
nhân vật lạ lùng. Đầu chít một khăn đen dài bỏ xõa ra sau lưng, và quan lấy thân 
mình; nửa dưới mặt bịt vải vàng, thắt lại sau gáy chỉ để lộ đôi mắt.
- Nhân vật này đi ra quỳ xuống ngưỡng cửa hậu cung, nhận chén rượu trên một cái 
mâm đồng, rồi đi giật lùi dần vào hậu cung.
- Hai cánh cửa đóng lại từ từ. Mọi người phủ phục xuống lễ. - Bốn cô khác đóng vai bốn tướng giặc bị giết trong trận, một cô mặc áo vàng, đội 
mũ thái tử đóng vai con vua Trung Quốc.
- Một trăm quân sĩ nước Nam múa rất nhiều điệu thật dẻo và thật nhịp nhàng tiến 
thoái rất đẹp...
3. Lễ hội nhắc nhở con cháu nhớ về người anh hùng dân tộc: Thánh Gióng.
- Khơi gợi trong lòng con cháu Việt Nam lòng yêu nước và lòng biết ơn sâu sắc.
III. KẾT BÀI
Lễ hội Gióng là một trong những lễ hội truyền thống cần phải gìn giữ và phát huy.
IV. Hướng dẫn học sinh học ở nhà:
- Học bài
- Hoàn thiện các bài tập
- Chuẩn bị nội dung buổi học sau: Ôn tập Thạch Sanh; Cây khế
V. Rút kinh nghiệm
 - Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Thạch Sanh; 
Cây khế.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý 
nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện cổ tích Thạch 
Sanh với các truyện cùng chủ đề.
3. Về phẩm chất:
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Nhân ái, chan 
hoà, khiêm tốn; trân trọng tình bạn, tôn trọng sự khác biệt, sống vị tha và yêu 
thương con người.
- Biết ghét cái ác, yêu cái thiện, sẵn sàng bênh vực người yếu thế, thiệt thòi. Cảm 
thông và sẵn sàng giúp đỡ mọi người.
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Trung thực, 
khiêm tốn, lòng biết ơn, 
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: Hệ thống kiến thức và bài tập
2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn lại kiến thức đã học theo hướng dẫn của GV.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ: Xen kẽ trong giờ.
2. Bài mới:
 Hoạt động của thầy Nội dung kiến thức
 và trò
GV hướng dẫn HS 
củng cố những I. KIẾN THỨC CHUNG VỀ THỂ LOẠI
kiến thức cơ bản về 1. Truyện cổ tích
thể loại và văn bản. Truyện cổ tích là loại truyện dân gian có nhiều yếu tố hư 
- Hình thức vấn cấu, kì ảo, kể về số phận va cuộc đời của nhân vật trong 
đáp. các mối quan hệ xã hội. Truyện cổ tích thề hiện cái nhìn a. Thể loại: Truyện cổ tích.
b. Kiểu nhân vật:
 Truyện Thạch Sanh kể về kiểu nhân vật dũng sĩ.
c.Tóm tắt
Khi tóm tắt cần dảm bảo các sự việc chính:
- Thạch Sanh ra đời
- Thạch Sanh lớn lên học võ và phép thần thông
- Thạch Sanh kết nghĩa anh em với Lí Thông
- Mẹ con LT lừa TS đi chết thay cho mình.
- Thạch Sanh diệt chằn tinh bị LT cướp công.
- TS diệt đại bàng cứu công chúa, lại bị cướp công.
- TS diệt hồ tinh, cứu thái tử, bị vu oan vào tù.
- TS được giải oan lấy công chúa.
- TS chiến thắng quân 18 nước chư hầu.
-TS lấy công chúa và lên ngôi vua.
d. Bố cục.
- Gồm 3 phần .
+ Phần 1 : Từ đầu .....“thần thông”: Giới thiệu lai lịch 
nguồn gốc Thạch Sanh.
+ Phần 2 : Tiếp đến “hoá kiếp bọ hung” : những chiến 
công của Thạch Sanh.
+ Phần 3 : Còn lại : Thạch Sanh lấy công chúa và lên ngôi 
vua.
e. Phương thức biểu đạt: tự sự
f. Ngôi kể: ngôi thứ 3
g. Nội dung – Ý nghĩa
- Truyện kể về người dũng sĩ diệt chằn tinh, đại bàng cứu 
người bị hại vạch mặt kẻ vong ân, chống quân xâm lược
- Truyện thể hiện ước mơ của, niềm tin về đạo đức công 
lý xã hội
h. Nghệ thuật.
- Nhiều chi tiết tưởng tượng thần kỳ độc đáo và giàu ý 
nghĩa.