Chuyên đề Viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ Khối 10, 11, 12

 CHUYÊN ĐỀ: 
 VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI 200 CHỮ 
 1. Yêu cầu: 
 Đề nghị luận xã hội 200 chữ thông thường yêu cầu bàn luận/ đánh giá về một vấn đề được đặt ra 
trong phần đọc hiểu. Có những đề yêu cầu: dựa vào nội dung ở phần đọc hiểu, anh (chị) hãy viết đoạn 
văn 200 chữ bàn về; Hoặc có những đề trích dẫn một /một vài câu văn, dòng thơ và yêu cầu học 
sinh bàn luận 
 Học sinh chỉ có thể làm tốt phần nghị luận xã hội khi đã hiểu thông điệp của văn bản ở phần đọc 
hiểu và câu văn được trích dẫn. 
 Đoạn văn thường có câu chủ đề (là câu nêu lên ý chính của toàn đoạn, mang nội dung khái quát, 
ý nghĩa ngắn gọn) thường đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn. 
 Các câu còn lại trong đoạn văn có nhiệm vụ triển khai và làm rõ chủ đề của đoạn; 
 Đoạn văn thường được trình bày theo các phép diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp 
 2. Cách viết đoạn: 
 a. Hình thức, cấu trúc: 
 - Đề bài yêu cầu viết đoạn văn 200 chữ, học sinh cần trình bày trong 1 đoạn văn (không được 
ngắt xuống dòng), dung lượng an toàn khoảng 2/3 tờ giấy thi (khoảng trên dưới 20 dòng viết tay), có thể 
nhiều hơn 1 vài dòng cũng không bị trừ điểm. Đoạn văn cần diễn dạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, 
dùng từ, đặt câu. 
 - Đoạn văn phải đảm bảo bố cục ba phần: Đặt vấn đề – Giải quyết vấn đề – Kết thúc vấn đề. 
 - Đoạn văn sử dụng các thao tác lập luận: Giải thích – Phân tích – Chứng minh – Bình luận – 
Bác bỏ – Bình luận mở rộng. Diễn đạt phải trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. 
 b. Nội dung 
 - Đầu tiên phải xác định được đề bài yêu cầu viết về vấn đề gì? (nội dung của đoạn văn). Đây là 
yêu cầu quan trọng nhất, đòi hỏi người viết phải bày tỏ quan điểm cá nhân rõ ràng. Cụ thể: Người viết 
hiểu vấn đề đó là gì (giải thích), tại sao lại nói như thế (phân tích). 
 - Thứ hai: Cần phải có lí lẽ và dẫn chứng thuyết phục bằng các ví dụ cụ thể trong đời sống. 
 - Thứ ba: Phải đánh giá và nêu thái độ của người viết trước vấn đề đang bàn luận. Cần nêu ra 
những bài học nhận thức sau khi bàn luận. Từ đó, đề xuất những giải pháp thiết thực và khả thi cho bản 
thân mình và tất cả mọi người. 
 * Đối với dạng “đề nổi”, học sinh có thể dễ dàng nhận ra phạm vi nội dung và phương pháp 
lập luận. Đối với dạng đề chìm, học sinh phải tự mày mò hướng đi. 
 3. Hai dạng đoạn thường gặp: 
 a. Dạng 1: Bàn luận về một tư tưởng, đạo lí: Đề bài thường trích một câu trong đọc hiểu để 
yêu cầu thí sinh bày tỏ ý kiến, bàn luận. Cũng có những đề bài không trích dẫn văn bản mà trực tiếp nên 
vấn đề cần nghị luận. Chẳng hạn: 
 - Nhận thức: lí tưởng, khát vọng, niềm đam mê, mục đích sống 
 - Phẩm chất: lòng yêu nước, tính trung thực, lòng dũng cảm, sự khiêm tốn, sự tự học, lòng ham 
hiểu biết, sự cầu thị 
 - Quan hệ gia đình: tình mẫu tử, tình anh em 
 - Quan hệ xã hội: tình bạn, tình thầy trò, tình đồng bào 
 - Cách ứng xử của mọi người trong cuộc sống: lòng nhân ái, thái độ hòa nhã, sự vị tha 
 - Các tư tưởng lệch lạc, tiêu cực: ích kỉ, thực dụng, dối trá, hèn nhát 
 b. Dạng 2: Bàn luận về một hiện tượng đời sống 
 - Các hiện tượng tích cực trong đời sống: tương thân tương ái, tự học thành tài 
 - Các hiện tượng tiêu cực trong đời sống: ô nhiễm môi trường, thực phẩm bẩn, tai nạn giao 
thông, gian lận trong thi cử 
 - Các hiện tượng hai mặt: đam mê thần tượng, du học rồi ở lại nước ngoài, mạng xã hội 
 4. Đề tham khảo và hướng dẫn làm bài: 
 1 
 giá trị của những mục tiêu đó. Tôi không cần người khác đánh giá mà chỉ cần tôi hiểu được giá trị của 
chính mình – những điều tôi đang theo đuổi. Tất cả những điều đó cho tôi và cho tất cả chúng ta một 
cuộc sống tuyệt vời. 
 Đề 3: Nhiều chuyên gia cho rằng sự phát triển của công nghệ thông tin và mạng xã hội đang 
làm lo ngại về sự bùng phát của “đại dịch ái kỉ” (bệnh tự yêu mình) mà việc tự chụp ảnh và đếm 
“like” cho những thông tin của mình trên những trang mạng xã hội chỉ là một biểu hiện. 
 Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ về hiện tượng được nêu trong ý kiến trên. 
 Gợi ý: 
 – Mở đoạn: 
 Sử dụng mạng xã hội là một nhu cầu không thể thiếu trong thời đại công nghệ nhưng sự bùng 
phát của “đại dịch ích kỉ” do nó mang lại cũng là vấn đề được dư luận đặt ra. 
 – Thân đoạn: 
 + Giải thích, thực trạng: 
 Khái niệm “ái kỉ”: là chỉ căn bệnh tự yêu bản thân mình. Đó được xem là một dạng rối loạn 
nhân cách khi một người có biểu hiện tự cao, ảo tưởng, thiếu đồng cảm với người khác. 
 Cùng với sự phát triển của internet là hàng loạt các trang mạng xã hội ra đời như twitter, zalo, 
vaber, facebook kéo theo trào lưu sống ảo, đăng các thông tin, dòng trạng thái hay ảnh cá nhân để 
“khoe” với cộng đồng mạng. 
 + Nguyên nhân: 
 Chứng bệnh này là nguyên nhân của lối sống xa hoa, chú trọng hình ảnh, danh tiếng. Nó là một 
trong những biểu hiện của lối sống “tôi là trung tâm”. 
 Nó cũng xuất phát từ việc người sử dụng mạng xã hội chưa có những nhận thức đúng đắn, dẫn 
đến tình trạng lạm dụng. 
 Ngoài ra, do cha mẹ ít có thời gian quan tâm, để ý đến con cái nên không quản lí được thời gian 
sử dụng mạng xã hội của con cái. 
 + Hậu quả: 
 Hiện tượng này để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng như làm hình thành một thế hệ trẻ tự yêu 
mình, ít hòa nhập với xã hội. 
 Người nghiện điện thoại hoặc các trang mạng xã hội thường có lối sống, thái độ thiếu đồng cảm 
với mọi người: thay vì giao tiếp cá nhân, họ chỉ chú ý vào màn hình điện thoại để sống với thế giới ảo 
của mình. 
 Hơn nữa, hiện tượng này dẫn đến tình trạng con người thiếu khả năng kiểm soát những ham 
muốn của bản thân nên có những hành động bất thường chỉ để thỏa mãn nhu cầu cá nhân mình: ăn mặc 
như nhân vật mình tưởng tượng, mua sắm vật dụng cá nhân đắt tiền để chạy theo phong trào, dễ sa 
ngã 
 Thậm chí, đây cũng là một tâm lí dẫn đến tỉ lệ tử vong cao. 
 + Giải pháp và bài học: 
 Mỗi cá nhân cần ý thức được ranh giới giữa thế giới ảo và thực để biết cân bằng cuộc sống. 
 Gia đình, nhà trường và xã hội cần có những biện pháp hỗ trợ giúp đỡ, định hướng cho các 
thành viên trong cộng đồng, nhất là giới trẻ để mỗi cá nhân có cuộc sống thật lành mạnh, hài hòa với 
xã hội. 
 – Kết đoạn: 
 Đây là hiện tượng tiêu cực do mạng xã hội gây ra nên cần ngay lập thức chấn chỉnh, thay đổi để 
mỗi cá nhân có cuộc sống cân bằng, lành mạnh. 
 Lưu ý: nếu đề bài yêu cầu anh/ chị hãy bình luận về nguyên nhân và giải pháp để khắc phục 
hiện tượng trên. Thì chúng ta cần làm rõ nguyên nhân và đề xuất được những giải pháp đúng đắn, thuyết 
phục người đọc. Những luận điểm phụ chỉ là tiền đề để triển khai luận điểm chính. Tránh viết chung 
chung, dàn trải. 
 ĐỀ 4: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trình bày suy nghĩ của anh (chị) khi xem 
hình ảnh sau: 
 3 
 - Tóm lại: đoạn thơ đề cao vị thế và vai trò của mỗi con người. 
 2. Bàn luận: 
 - Mỗi người không tẻ nhạt vì có tâm hồn , trí tuệ, có đời sống nội tâm. Đó là tình cảm đối với 
con người; là khả năng rung động trước mọi vẻ đẹp của cuộc sống; là khát vọng chiếm lĩnh những giá trị 
của sự sáng tạo Những tố chất ấy như những hạt mầm quý giá tiềm ẩn trong mỗi con người nên không 
có lí gì con người lại tẻ nhạt. Mỗi cá nhân là một giá trị, không gì có thể thay thế. 
 - Quan niệm trên xuất phát từ cơ cở : mỗi cá nhân là một phần tất yếu của nhân loại. Lịch sử 
nhân loại không chỉ được tạo bởi những người ưu tú mà còn được tạo bởi những người vô danh. Mặt 
khác, mỗi cá nhân có thể chứa đựng những vui buồn của cuộc sống. Soi vào số phận mỗi con người ta 
bắt gặp sự thật của thời đại. Cho nên, thật có lí khi nói Mỗi số phận chứa một phần lịch sử. 
 - Vì sao không hành tinh nào có thể sánh với con người? Mỗi hành tinh, dù có bí ẩn, kì vĩ đến 
đâu cũng là vật vô tri, không thể sánh với sự linh diệu của con người - thực thể có tư duy, có tâm hồn, 
tâm linh 
 - Đánh giá: Tư tưởng của Eptusenko mang tính nhân văn cao đẹp. Nó thể hiện niềm tin của ông 
về giá trị và vị thế của con người. Tư tưởng đó buộc ta phải có cái nhìn đúng đắn về con người. 
 3. Bài học: 
 - Tư tưởng của Eptusenko giúp ta tự tin hơn vào chính bản thân mình. Có thể ta không có khả 
năng phát minh sáng tạo như những vĩ nhân nhưng ta có thể sống đầy đủ ý nghĩa cuộc sống của một đời 
người, có thể trở thành một người hữu ích với cộng đồng. 
 - Với nhận thức Chẳng có ai tẻ nhạt mãi trên đời, mỗi người có thể đánh thức tiềm năng của bản 
thân để có thể làm nên những điều kì diệu. 
 5