Chuyên đề Phương pháp rèn luyện kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh trường THPT

TRƯỜNG THPT TRẦN VĂN GIÀU CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 TỔ TIẾNG ANH Độc Lập – Tự Do – HạnH PHúc 
 CHUYÊN ĐỀ THÁNG 10/2022 
 PHương pHáp rèn luyện kĩ năng nói Tiếng AnH cHo học sinH trường THPT 
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 
 1. Lí do cHọn đề tài 
 Trong xã hội hiện đại đang ngày một biến đổi nhanh- với sự bùng nổ thông tin, khoa học, 
kĩ thuật, công nghệ phát triển như vũ bão, hội nhập trên toàn thế giới, việc học tiếng Anh với 
mục đích giao tiếp trở thành thiết yếu trong nền giáo dục nước ta. Vì vậy việc học tiếng Anh 
được học sinh, phụ huynh, giáo viên ngành giáo dục và cả nước đặc biệt quan tâm. Tiếng Anh 
trở thành một trong các môn chính yếu trong chương trình học của học sinh. 
 Trong tình hình cải cách giáo dục hiện nay, dạy tiếng Anh theo quan điểm giao tiếp được 
nhiều người ủng hộ. Theo phương pháp này học sinh có nhiều cơ hội để giao tiếp với bạn bè, 
với giáo viên để rèn luyện ngôn ngữ, chủ động tích cực tham gia vào các tình huống thực tế. 
 Nét đổi mới nổi bật của nội dung chương trình là tạo cơ hội tối đa cho học sinh luyện tập 4 
kỹ năng nghe, nói, đọc và viết trên những chủ đề và tình huống hay nội dung giao tiếp có liên 
quan đến môi trường sống trong và ngoài nước. Tuy nhiên trong thực tiễn rèn các kỹ năng 
tiếng Anh cho học sinh, giáo viên phải đương đầu với không ít khó khăn, đặc biệt là rèn kỹ 
năng nói. 
 Trong quá trình trực tiếp dạy môn tiếng Anh cho học sinh,vừa dạy vừa tìm hiểu quan sát 
học sinh, tôi thấy khả năng nói của học sinh còn rất hạn chế. Phần lớn học sinh chưa biết cách 
thực hành kĩ năng nói, khả năng bật của học sinh rất chậm.. 
 2. Mục đích chọn đề tài. 
 Làm thế nào để giúp học sinh có thể vận dụng được vốn từ vựng và cấu trúc ngữ pháp của 
mình để nói một cách hiệu quả. Trong quá trình dạy học, tôi tự tìm kiếm một số phương pháp 
đơn giản, thiết thực, nhằm gây hứng thú và phát triển khả năng nói của học sinh. Vì vậy tôi đưa 
ra những phương pháp khả thi đó là: “PHương pHáp rèn luyện kĩ năng nói Tiếng AnH cHo 
Học sinH trường THPT”. 
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
 1. Cơ sở lí luận. 
 Đã nhiều năm nay, phương pháp dạy và học đã có những thay đổi căn bản “lấy người Học 
làm trung tâm”. Người dạy không phải là người duy nhất nắm giữ kiến thức và truyền đạt kiến 
thức mà chỉ là người hướng dẫn, hỗ trợ, người cố vấn, người kiểm tra, ... Người học không còn 
 1 
 Với những bài hội thoại dài, học sinh thường bắt chước máy móc hoặc nhìn vào bài đối 
thoại hay bài thảo luận đã soạn sẵn để đọc. 
 Tóm lại, với cách chuẩn bị và thực hành các hoạt động giao tiếp như vậy, các em sẽ làm 
mất đi độ nhanh nhạy cũng như phản ứng của các em, làm ảnh hưởng đến khả năng tư duy 
bằng tiếng Anh của học sinh. 
 3. Giải pHáp và tổ cHức thực hiện 
a. KHảo sát cHất lượng kĩ năng nói của học sinH kHối 11. 
 Bước vào đầu năm học, để nắm rõ tình hình, sức học, kĩ năng nói của học sinh khối 11. 
Tôi làm 1 bước thể nghiệm khảo sát đầu năm như sau: 
Tôi lựa chọn 2 hình thức kiểm tra: Kiểm tra viết và kiểm tra nói 
Kiểm tra viết: Tôi đã cho các em bài kiểm tra viết từ sách bài tập tiếng Anh lớp 11 
Complete the following dialogue: 
Mary: ..........................................................................................................................? 
Peter: Mybirthday is on 16th May. 
Mary:............................................................................................................................? 
Peter: I often have my birthday party at a small restaurant. 
Mary: ...........................................................................................................................? 
Peter: I only invite my relatives and close friends. 
Mary: ............................................................................................................................? 
Peter: We often have a lot of activities, you know. Eating, drinking, dancing and playing 
games. 
Mary: ..............................................................................................................................? 
Peter: The party often lasts about 3 hours, I think. 
Mary: ..............................................................................................................................? 
Peter: Well, I prefer parties at the restaurant because you are really served and you don’t have 
to worry about the cleaning and washing up after parties. 
 Qua bài kiểm tra viết tôi đã thu được kết quả như sau: 
 T GIỎI KHÁ TB YẾU KÉM 
 T SL % SL % SL % SL % SL % 
 1 11A2 44 0 0 7 15.9 18 40.9 11 25 8 18.2 
 3 
 2. Tiếp cận, tìm hiểu bài mới: từ mới, cấu trúc, hội thoại mẫu 
 3. Thảo luận, thực hành theo mẫu 
 4. Thực hành mở rộng: chủ động trong khi nói, cách xử lí các từ mới, cấu trúc mới trong 
 bài nói 
 Mỗi một bài nói có phương pháp dạy khác nhau. Điều cốt lõi là làm sao tạo được sự hứng 
thú cao cho học sinh trong việc tiếp thu kiến thức mới và quan trọng hơn nữa là giúp khắc sâu 
được cho các em ngay ở trên lớp và tự phát triển khả năng ngôn ngữ Tiếng Anh của mình một 
cách linh hoạt và hiệu quả. 
c. Sử dụng tốt linH hoạt các thủ thuật trong một tiết dạy kĩ năng nói. 
 Việc rèn luyện kỹ năng nói trong một tiết học nói được thực hiện qua 3 giai đoạn. 
Pre- speaking 
 Mục đích của các hoạt động trong giai đoạn này là nhằm giúp học sinh tập trung sự chú ý 
vào chủ đề, đặc biệt là đoán trước những thông tin của chủ đề được nói. Để khắc phục những 
khó khăn khi nói trong tiết học, giáo viên cần giới thiệu chủ đề, ngữ cảnh, tình huống nội dung 
có liên quan đến bài nói, khai thác xem học sinh đã biết và chưa biết gì về nội dung sẽ nói, tạo 
nhu cầu, tạo hứng thú muốn trình bày hoặc muốn nói cho các hoạt động của bài. 
 - Dạy từ vựng, cấu trúc câu theo chủ đề, tuy nhiên lưu ý là không giới thiệu hết từ mới, 
hoặc cấu trúc câu lan man mà nên để học sinh đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh, cũng như linh 
hoạt trong quá trình diễn đạt ý các em định nói. 
 Cung cấp mục đích nói, soạn ra các yêu cầu, nhiệm vụ và bài tập về nội dung nói. 
Trong khi giới thiệu chủ đề bài nói cần phải tự nhiên, không khô cứng như giờ học ngữ pháp. 
Với những chủ đề khó, giáo viên nên có hình ảnh, video clip để học sinh thấy được giờ nói có 
sự hấp dẫn thu hút và kích thích được sự mong muốn tham gia hoạt động của học sinh. 
While speaking 
 * Một số thủ thuật dạy trong giai đoạn này. 
 - Pictures and visuals: Khi tiến hành các hoạt động nói, việc dùng trực quan tranh ảnh 
minh hoạ kèm theo sẽ hỗ trợ rất tốt cho việc làm rõ ngữ cảnh gợi ý nội dung sắp nói. Tranh ảnh 
còn là phương tiện để kiểm tra mức độ diễn đạt của học sinh. Giáo viên cho học sinh xem tranh 
hay câu hỏi trong bài tập để đoán ra chủ để, thông tin cần thiết nói. 
Ví dụ ở bài 6 đề tài về các cuộc thi, tôi đã đưa ra các hình ảnh các em có thể nhìn vào tranh ảnh 
và nói theo nhóm. 
* Nhóm học sinh yếu kém sẽ có sự hướng dẫn trực tiếp của giáo viên và giáo viên sẽ cùng tham 
gia. 
* Nhóm học sinh trung bình sẽ có những câu hỏi mẫu. 
Ex: 
 5 
 Tết Holiday in Viet Nam 
 Học sinh giỏi có thể nói đúng yêu cầu hoặc mở rộng thêm, nhưng đối với học sinh trung 
bình, yếu kém có thể nói vừa phải, thậm chí giáo viên có thể khuyến khích các em yếu kém nói 
từng câu, miễn các em phải bật thành câu trọn vẹn. 
 Việc lựa chọn hoạt động nào để thực hiện trong giai đoạn này còn tuỳ thuộc vào một số 
yếu tố như thời gian tiến hành bài tập nói, tài liệu, thông tin có sẵn hay không có sẵn, trình độ 
và sở thích của học sinh. 
Post- speaking. 
 Mục đích của các hoạt động sau khi nghe nhằm sản sinh lời nói, biến những kiến thức trong 
 bài nói thành nhận định quan điểm, thực tế trong cuộc sống của các em khi các em nói với mọi 
 người bằng tiếng Anh. 
 + Một số thủ thuật trong giai đoạn này 
 - Comparison : Sau khi tìm hiểu một bài nói trong sách giáo khoa hoặc thực hành bài nói 
đó, học sinh có thể so sánh các thông tin, quan điểm của tác giả với thực tế cuộc sống. Các em 
có thể tự đưa ra quan điểm của mình và so sánh với những gì các em vừa học. 
* PHối kết Hợp các bài nghe trong giờ Học nói, luyện cácH nHấn trọng âm, nối âm trong kHi 
nói. 
 Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần phối hợp các bài nghe với giờ dạy nói. Giáo viên 
có thể cho học sinh nghe đoạn hội thoại, đoạn văn, truyện kể sau đó hỏi học sinh về nội dung 
bài nghe tìm hiểu thông tin của bài. Như vậy, học sinh sẽ đạt được 2 mục đích giao tiếp là nghe 
và nói. 
 Trong bài nghe, giáo viên có thể chỉ rõ cho học sinh cách người bản xứ phát âm, đánh trọng 
âm như thế nào, sau đó hướng dẫn học sinh phát âm theo đúng cách của người bản xứ. 
 Khi nói một câu, chú ý những trọng âm trong câu rồi phối hợp các trọng âm ấy lại mà 
đoán nghĩa của toàn câu. 
 Việc luyện phát âm và nhấn trọng âm từ hay câu cần được thực hiện không chỉ trong các 
bài tập nói mà trong nhiều khâu hoạt động khác nhau của dạy học tiếng Anh: luyện đọc từ mới; 
giới thiệu cấu trúc ngữ pháp mới. 
 Trên thực tế, khi giao tiếp với người nước ngoài, các em không hiểu và nắm kịp thông tin 
để có thể đáp lại lời của họ vì nhiều học sinh tiếp nhận một giọng nói tiếng Anh thường không 
 7