Bài giảng Chuyên đề dạy thêm Ngữ văn 6 - Luyện viết Nghị luận

 VIẾT BÀI VĂN TRÌNH BÀY 
Ý KIẾN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG 
 ( VẤN ĐỀ) ĐỜI SỐNG 2. Yêu cầu đối với một bài văn trình bày suy nghĩ về một hiện tượng 
(vấn đề)
- Nêu được hiện tượng (vấn đề) cần bàn luận (đó là vấn đề gì?)
- Thể hiện được ý kiến của người viết.
- Dùng lí lẽ và bằng chứng để thuyết phục người đọc.
 Lưu ý: Đối với HS lớp 6, bước đầu làm quen với việc trình 
bày ý kiến về một hiện tượng đời sống với 2 yếu tố: lí lẽ và 
bằng chứng
 + Lí lẽ: là những giải thích, phân tích thể hiện suy nghĩ của 
người viết về vấn đề. Những lời kẽ đó phải mạch lạc, rõ ràng, 
nhằm bảo vệ hay phản bác một ý kiến nào đó. Lí lẽ phải có 
tính khách quan, thuyết phục.
 + Bằng chứng lấy từ thực tế, cần được chọn lọc.
 + Lí lẽ, kết hợp bằng chứng làm cho lập luận tăng tính thuyết 
phục. 3. Nhận diện dạng đề trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống 
 Dạng đề cụ thể: 
 -là dạng đề nêu rõ yêu cầu và vấn đề nghị luận là một hiện tượng phổ 
 biến trong đời sống
Ví dụ: 
- Suy nghĩ về hiện tượng bắt nạt trong trường học hiện nay.
- Suy nghĩ về hiện tượng nghiệm game trong thanh thiếu niên.
 Dạng đề mở: 
- Là dạng đề mà chỉ nêu tên vấn đề nghị luận
 Ví dụ: 1- Đánh giá khả năng của bản thân
 2- Noi gương những người thành công
-Thông qua một đoạn ngữ liệu: một bản tin, một mẩu truyện,một vài 
bức hình...để người viết tự rút ra vấn đề nghị luận Đề 1: Trình bày ý kiến của em về hiện tượng bắt nạt học đường
1. Trước khi viết
a. Lựa chọn đề tài:
- Hiện tượng (vấn đề) cần bàn: Hiện tượng bắt nạt trong 
trường học hiện nay
 -HS cần xác định được đây là đề tài gần gũi, HS đã có những 
trải nghiệm về hiện tượng (từng chứng kiến, là nạn nhân, hoặc 
là từng đã bắt nạt bạn bè. Từ thực tế đó, HS nhận thức về hiện 
tượng bắt nạt là hiện tượng xấu, đáng lên án, cần loại bỏ trong 
mọi đời sống, nhất là trong trường học.
- Xác định mục đích của bài viết: Nêu quan điểm ý kiến của 
mình về vấn đề bắt nạt: không nên bắt nạt bạn bè, tìm giải 
pháp để ngăn chặn và loại bỏ hiện tượng này trong trường 
học. Mở bài: Giới thiệu vấn đề;
- Là vấn nạn hiện nay trong xã hội
- Tình trạng ngày càng lan rộng hơn đặc biệt trong thời đại công nghệ số
Thân bài:
1. Giải thích và nêu hiện trạng của hiện tượng : 
- Bắt nạt học đường là những hành vi tiêu cực, dùng sức mạnh thể chất hay 
tinh thần, để đe dọa làm tổn thương người về tinh thần và thể xác diễn ra trong 
phạm vi trường học.
- Hiện trạng ( Biểu hiện của hiện tượng bắt nạt học đường): 
+ Tình trạng bắt nạt học đường ở đối tượng học sinh đang ngày càng gia tăng, 
trở thành một mối quan tâm, lo lắng của nhiều học sinh, thầy cô, cha mẹ..
+ Biểu hiện của bạo lực học đường có thể xảy ra dưới nhiều hình thức như: 
 + + hành vi ép làm bài tập hộ, chiếm đoạt đồ dùng, đồ ăn, dọa dẫm, quấy 
phá không cho học.
 + + xúc phạm, lăng mạ, xỉ nhục, đay nghiến, chà đạp về nhân phẩm, làm 
thương tổn về mặt tinh thần thông qua lời nói(dẫn chứng)
 + + Đánh đập, tra tấn, hành hạ làm tổn hại về sức khỏe, xâm phạm cơ thể 
thông qua những hành vi bạo lực (dẫn chứng) 3- Hậu quả: 
+ Với nạn nhân:
• Tổn thương về thể xác và tinh thần, thậm chí dẫn đến 
tử vong(dẫn chứng)
• Tổn hại đến gia đình, người thân, bạn bè người bị hại
• Tạo tính bất ổn trong xã hội: tâm lí lo lắng bất an bao 
trùm từ gia đình, nhà trường, đến xã hội.
- Người gây ra bạo lực:
• Mầm mống của tội ác mất hết tính người sau này.
• Làm hỏng tương lại chính mình, gây nguy hại cho xã 
hội.
• Bị mọi người lên án, xa lánh, căm ghét. + Có thái độ quyết liệt phê phán răn đe, giáo dục cải tạo, biện 
pháp trừng phạt kiên quyết đối với những học sinh vi phạm
+ Cần có biện pháp quản lý, ngăn chặn và xử lí hiệu quả 
những hoạt động có hại : Nghiêm cấm các game, đồ chơi, sách 
báo phim ảnh có nội dung bạo lực
=> kỉ cương, tình thương, trách nhiệm là phương thuốc hiệu 
nghiệm nhất ngăn chặn bạo lực học đường ở học sinh.
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Bắt nạt học đường là hành vi phản giáo dục, phản đạo đức, 
gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội cần phải sớm khắc phục, 
chấm dứt.
+ Là học sinh phải chăm chỉ học hành, yêu thương đoàn kết 
bạn bè, rèn luyện nhân cách tốt đẹp mai này đem sức mình xây 
dựng quê hương đất nước. Bài văn tham khảo:
 Trường học là nơi rèn luyện nhân cách,
đạo đức cho học sinh, trang bị cho chúng ta
một quan niệm đúng đắn về cuộc sống, một
lẽ sống cao đẹp... Thế nhưng, một điều thật
đau lòng, thật nhức nhối đang diễn ra,
khiến nhiều người làm công tác giáo dục
nói riêng, các cấp chính quyền và toàn xã
hội nói chung đang lo lắng đó là nạn bạo
lực học đường. Những cảnh bạo lực học đường,
những cảnh nữ sinh lao vào cấu xé
nhau; những cảnh học sinh lớp này và
học sinh lớp kia trong một trường đánh
nhau như những cảnh trong phim...
được tung lên mạng đã làm đau nhói
trái tim của những con người đang trăn
trở về tương lai của xã hội, của đất
nước. Tôi thiết nghĩ nếu nạn bạo lực học đường
không được ngăn chặn và đẩy lùi sớm thì đó là
một cái họa của đất nước. Không biết xã hội sẽ
đi về đâu khi bộ phận không nhỏ của tuổi trẻ
hôm nay sống không có lí tưởng, đi ngược lại
truyền thống đạo lí có tự nghìn xưa của dân tộc,
sống theo lối sống cá nhân, ăn chơi hưởng lạc,
sống không có mục đích ở ngày mai. Bản thân 
tôi, để đẩy lùi nạ bạo lực học đường tôi luôn gần 
gũi, thân thiện với mọi người, chia sẻ những khó 
khăn cùng bạn bè. Thời đại công nghệ hóa góp phần mở
rộng nhiều loại hình giải trí cho giới trẻ.
Bên cạnh viết trò chuyện, tâm sự với bạn
bè, giới trẻ có thể chọn cách giải khuây
bằng trò chơi điện tử, được coi là một hình
thức giải trí vừa hấp dẫn, vừa đỡ tốn kiếm.
Nhưng trên thực tế lại cho thấy, cách giải
tỏa stress lợi bất cập hại này đã và đang là
vấn đề nhức nhối, khi ngày càng nhiều bạn
học sinh nghiện trò chơi điện tử đến mù
quáng. Hiện nay, trò chơi đã trở thành món ăn tinh thần không
thể thiếu của các bạn trẻ trên toàn thế giới. Bất kì nơi nào,
bất kì ở đâu, các quán cho thuê máy tính để chơi game với
cái giá vài nghìn đồng, hay còn gọi là quán net, cũng hoạt
động hết sức công khai và rầm rộ. Trong quán net thậm
chí còn phục vụ cả đồ ăn thức uống, chỗ ngủ qua đêm cho
những thượng đế được hoàn toàn tập trung vào công cuộc
"cứu thế giới". Từ cổng trường tập trung nhiều học sinh
đến những con ngõ nhỏ hẻo lánh, hình thức kinh doanh
này đều có đất làm ăn. Với bản tính tò mò, muốn tìm hiểu,
thử nghiệm cái hay, cái mới, cùng áp lực học tập từ trường
lớp, các bạn học sinh tìm đến trò chơi điện tử với mong
muốn xây dựng hình tượng và có cơ hội thể hiện bản thân
qua game. Hậu quả của việc nghiện game đã quá rõ ràng. Từ thể chất, các bạn
học sinh sẵn sàng bỏ ăn, bỏ ngủ, nhịn ăn sáng lấy tiền chơi game, ảnh
hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Về mặt tinh thần, người chơi game
quá nhiều thường có dấu hiệu ảo tưởng, choáng váng do tiếp xúc với
máy tính quá lâu, không thể phân biệt thật giả. Chắn hẳn không ai
quên được vụ án thương tâm tại An Giang, cháu cắt cổ bà ngoại vì
nghĩ bà có thể hồi sinh như trong trò chơi điện tử. Đó là dấu hiệu của
bệnh tâm thần phân liệt, con người không thể sống là chính bản thân
mình. Ngoài ra, những sự việc như ăn cắp ăn trộm, cướp của giết
người để có tiền chơi game, những người nghiện game tập trung sống
thành bầy đàn, quan hệ tập thể, ăn uống và phóng uế tại chỗ,... vẫn
ngày ngày được đưa lên các mặt báo để cảnh tỉnh về việc nghiện
game vô độ. Ai dám khẳng định bản thân sẽ không bao giờ có thể
nghiện game và chỉ chơi một lần cho biết? Sức hấp dẫn của trò chơi
điện tử có thể đánh gục bất cứ một ai đã sa chân vào nó. Ngoài ra,
việc tương tác với những người chơi khác trên mạng rất dễ dẫn đến
việc bị dụ dỗ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản vì nhẹ dạ cả tin, cung cấp
thông tin cá nhân mà không hề đề phòng rủi ro có thể gặp phải. Phải thừa nhận, trò chơi điện tử có cả mặt
lợi và mặt hại, tuy nhiên, việc quá đam mê
điện tử thì hoàn toàn sai, nhất là lứa tuổi
học sinh, độ tuổi còn cần tập trung rèn
luyện kĩ năng sống và học tập. Là công dân
toàn cầu tương lai, là mầm non của xã hội,
đừng núp mình và làm nô lệ cho công nghệ,
hãy chinh phục game và áp dụng nó vào
đời sống, để trò chơi điện tử trở thành đúng
bản chất giải trí lành mạnh ban đầu. Chúng ta cảm thấy không tự tin ở trường nếu chúng không làm 
bài kiểm tra tốt như các bạn. Chúng ta cũng cảm thấy không hạnh 
phúc trong gia đình nếu anh chị em khác làm tốt hơn hoặc có tố 
chất đặc biệt hơn mình. Và vô tình, cha mẹ có thể làm tăng mâu 
thuẫn giữa anh chị em bằng cách trực tiếp so sánh hoặc khen ngợi 
một đứa trẻ thành công. Có những bậc cha mẹ áp đặt suy nghĩa, sở 
thích của mình lên con. Chẳng hạn, cha mẹ bắt ta phải ăn món ăn 
cha mẹ thích, không được làm việc này, việc kia...Có nhiều lúc, cha 
mẹ thờ ơ với những chuyện mà chúng ta gặp phải mỗi ngày. Sự 
phán xét quá mức của cha mẹ về cách ăn mặc, sở thích... của con 
đôi khi trở thành thiếu tôn trọng. So sánh hơn thua con mình với 
con người khác dường như đã trở thành phản xạ tự nhiên của cha 
mẹ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến chúng 
ta thiếu tự tin và tổn thương lòng tự trọng. Đôi khi cha mẹ quên 
mất rằng, mỗi đứa trẻ như chúng ta là một cá thể độc lập và cần tôn 
trọng sự khác biệt của con. tôi, tôi mong muốn được cha mẹ chăm sóc, lắng nghe, thấu hiểu 
mình hơn. Hi vọng, các bậc phụ huynh của chúng ta cần tôn 
trọng sự khác biệt của mỗi đứa con của mình. Hãy yêu cả những 
điều tốt và chưa tốt, yêu sự độc đáo, khác biệt của con; cha mẹ 
nên tôn trọng sở thích, năng lực, cá tính của mỗi đứa con. Đặc 
biệt, tôi mong cha mẹ đừng nên cố gắng so sánh con mình với 
bất kỳ ai; dành nhiều thời gian chăm sóc, quan tâm, chuyện trò 
với con cái để hai bên có thể sẻ chia, thấu hiều và tìm ra cách 
giải quyết khi có vấn đề. Con cái cần vâng lời, lễ phép, chia sẻ 
với cha mẹ để có thể nhận được sự thấu hiểu, hay lời khuyên 
đúng đắn.
 Tóm lại, thời gian cha mẹ ở bên con cái là rất quan trọng. 
Càng được gần gũi cha mẹ, chúng ta càng cảm nhận được sự an 
toàn, tôn trọng và hiểu được ý nghĩa của một gia đình. Các bạn 
có đồng ý với ý kiến của tôi không?