Bài giảng Chuyên đề 3. Đọc, viết và giới thiệu về một tác giả văn học (Phần 1) - Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

 CHUYÊN ĐỀ 3:
 ĐỌC, VIẾT VÀ GIỚI THIỆU 
 VỀ MỘT TÁC GIẢ VĂN HỌC I. Ý nghĩa của việc đọc về một tác giả 
 văn học
- Giúp hiểu sâu hơn về một tác phẩm
- Giúp hình dung được rõ hơn về con đường đạt đến đỉnh cao trong sự 
nghiệp của tác giả cùng những mối liên hệ với bối cảnh lịch sử cụ thể của 
đất nước, dân tộc, thời đại.
- Đối với những tác giả văn học có khối lượng tác phẩm phong phú:
 -> giúp người đọc có được sự hình dung rõ hơn về: quá trình hình thành 
cá tính sáng tạo, phong cách nghệ thuật...
- Có thêm những trải nghiệm lí thú, những hiểu biết sâu rộng về cuộc 
sống, con người và văn hoá nói chung 1. Lựa chọn tác giả và định hướng đọc
 + TG có tác phẩm được học trong chương trình.
 + TG được yêu cầu đọc mở rộng trong SGK từ 
- Tiêu chí lựa THCS đến cấp THPT
chọn tác giả: + TG có tác phẩm đáp ứng được yêu cầu, sở thích 
 của bản thân.
 + Đọc sâu: Đi vào khám phá một phần sự nghiệp 
 sáng tác hoặc một đề tài, tư tưởng, đặc điểm loại, 
- Định hướng thể loại nổi bật thể hiện trong sáng tác của tác giả.
đọc: + Đọc rộng: Cần tìm đầy đủ, bao quát về tác giả, 
 từ tiểu sử đến các chặng đường sáng tác, phê bình, 
 nghiên cứu về tác giả ấy. DANH MỤC TÀI LIỆU TÁC GIẢ NAM CAO
* Tác phẩm tiêu biểu của Nam Cao:
- Trước Cách mạng:
Chí Phèo (1941), Giăng sáng (1942), Đời thừa (1943), Một bữa no 
(1943), Một đám cưới (1944), Sống mòn (1944), Truyện người hàng xóm 
(1944)...
- sau Cách Mạng: Mò sâm banh (1945), Đường vô Nam (1946), Ở rừng 
(1947-1948), Đôi mắt (1948).
* Một số tài liệu nghiên cứu:
- Bích Thu (tuyển chọn và giới thiệu 2007)
 – Nam Cao, Về tác gia và tác phẩm NXB Giáo dục, Hà Nội.
- Tuyển tập Nam Cao (2020), NXB Văn học, Hà Nội. b. Đọc và ghi chép thông tin về tác phẩm của tác giả
* Đọc và ghi chép thông tin chi tiết:
- Bắt đầu đọc những tác phẩm có nhan đề trùng với tên của cuốn sách 
- Đọc với tư cách một độc giả hoặc “đọc như một nhà văn” 
- Với từng chương, phần cụ thể của TP lớn cần đọc trọn vẹn, tránh làm ngắt 
quãng mạch cảm xúc.
– Vận dụng những kĩ năng đọc để có thể theo dõi từng chi tiết, hình ảnh, 
mạch cảm xúc của tác phẩm. d. Tổng hợp các nội dung đã đọc và ghi chép
 PHIẾU ĐỌC VỀ TÁC GIẢ
1 Khái quát về tiểu sử và đặc điểm con người của tác giả
2 Khái quát về vị trí của tác giả trong lịch sử văn học
3 Phân chia các chặng đường sáng tác của tác giả
4 Điểm qua những tác phẩm đặc sắc của tác giả qua các chặng 
 đường sáng tác
5 Phân tích một số chủ đề nổi bật trong sáng tác của tác giả
6 Đánh giá chung về những cống hiến tiêu biểu của tác giả cho 
 nền văn học
7 Nêu ý nghĩa các sáng tác của tác giả trong bối cảnh hiện nay TÓM TẮT TIỂU SỬ NGUYỄN HUY THIỆP
 Năm Nội dung
 1950 Sinh ra tại tỉnh Thái Nguyên, quê thuộc huyện Thanh Trì – Hà Nội
 1960 Gia đình chuyển về Hà Nội định cư ở xóm Cò, thôn KHương Hạ, xã Khương Đình, huyện Thanh Trì ( nay là 
 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân) Hà Nội
 1970 Tốt nghiệp khoa Sử, trường Đại học sư phạm Hà Nội
 1980- Chuyển về làm tại Bộ Giáo dục và Đào tạo, sau đó làm việc tại Công Ty Kĩ thuật trắc địa bản đồ, Cục bản đồ.
 1992
 1986 Bắt đầu nổi tiếng với một số truyện in trên Tuần báo Văn nghệ ( Muối của rừng, Nàng Sinh, Cô Mỵ, Vết trượt)
 1987 Tác phẩm Tướng về hưu đánh dấu vị trí của Nguyễn Huy Thiệp trên văn đàn văn học Việt Nam.
 1985- Một loạt truyện ngắn tiêu biểu viết về đề tài nông thôn, miền núi, thành thị ra đời ( Chảy đi sông ơi, Những bài 
 2000 học nông thôn, Những ngọn gió Hua Tát, Những người thợ xẻ, Không có vua.)
 2006- Các giải thưởng: Giải thưởng hội nhà văn Hà Nội cho tiểu luận văn chương Giăng lưới bắt chim (2006), Huân 
 2008 chương văn học nghệ thuật pháp (2007), Giải thưởng premini Nonino ( I-ta-li-a 2008)
 2021 Mất tại nhà riêng ở phố Bùi Xương Trạch, quận Thanh Xuân, Hà Nội
2022 Được truy tặng giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật. Chảy đi sông ơi
.
 - Đề tài: Cuộc sống của những con người đánh cá trên sông nước.
 - Cốt truyện: Nhân vật “Tôi” trong một lần được nghe câu chuyện 
truyền thuyết huyễn hoặc về con trâu đen ở khúc sông nên đã xin đi theo 
những người đánh cá đêm nhưng gặp toàn ông chủ thuyền ghê gớm, 
đáng sợ. Có lần khi đi đang tranh giành luồng cá, nhân vật “tôi” đã bị hất 
xuống sông và được một người phụ nữ cứu. Sau một thời gian làm trên 
thành phố nhân vật tôi về lại bến sông xưa thì được tin người phụ nữ cứu 
mình năm xưa bị chết đuối mà không được ai cứu, điều này đã để lại 
nhiều cảm xúc và ám ảnh trong lòng nhân vật.
- Tình huống truyện: Nhân vật “tôi” đã xin đi theo thuyền đánh cá với 
ước mong được nhìn thấy con trâu đen trong truyền thuyết. Những câu văn tiêu biểu:
· Chảy đi sông ơi/ băn khoăn làm gì?/ Rồi sông dòi hết/ anh hùng 
con chi?...
· Con sông tựa như giật mình phút chốc sau đó lại lặng im trôi, 
giống như một người hiểu biết tất cả nhưng đang mê mải suy nghĩ, 
chẳng cần mà cũng chẳng thèm biết đến xung quanh chộn rộn những gì.
· Đừng trách họ thế- người phụ nữ an ủi giọng nói ngân nga như hát 
– có ai yêu thương họ đâu. Họ đói mà ngu muội lắm. LUYỆN TẬP
Viết bài giới thiệu về một tác giả tự chọn theo một 
 trong các hướng triển khai khác nhau